Wat is het verschil tussen een fotodiode en een fototransistor?

Max van der Vlugt • 22 januari 2025

Bij het ontwerpen en gebruiken van lichtgevoelige elektronische componenten komen fotodiodes en fototransistors vaak naar voren als essentiële instrumenten. Beide componenten worden gebruikt om licht om te zetten in elektrische signalen, maar ze werken op verschillende manieren en zijn geschikt voor uiteenlopende toepassingen. In deze uitgebreide blog bespreken we de verschillen, overeenkomsten, en toepassingen van fotodiodes en fototransistors.




Wat is een fotodiode?

Een fotodiode is een lichtgevoelige halfgeleidercomponent die licht omzet in een elektrische stroom. Het werkt volgens het principe van fotovoltaïsche of fotogeleidende effecten: wanneer licht op de fotodiode valt, genereert het energie die elektronen vrijmaakt, wat resulteert in een elektrische stroom.


Hoe werkt een fotodiode?

  1. Opbouw: Een fotodiode bestaat uit een p-n-junctie, waar lichtgevoelig materiaal wordt gebruikt.
  2. Werkingsprincipe: Wanneer licht (meestal in de vorm van fotonen) op de diode valt, worden elektronen vrijgemaakt in de halfgeleider, wat resulteert in een elektrische stroom.
  3. Omgekeerde bias: Fotodiodes werken meestal in omgekeerde bias-modus, waardoor de stroom evenredig is aan de hoeveelheid invallend licht.


Kenmerken van een fotodiode:

  • Snelle respons: Ze reageren zeer snel op veranderingen in lichtintensiteit.
  • Lage versterking: Ze produceren een relatief zwak elektrisch signaal.
  • Breed spectraal bereik: Fotodiodes zijn gevoelig voor een breed scala aan lichtgolflengten, inclusief zichtbaar licht, infrarood en ultraviolet.


Toepassingen van fotodiodes:

  • Optische communicatie (bijv. glasvezelnetwerken).
  • Lichtsensoren in camera's.
  • Medische beeldvorming.
  • Precisie-instrumentatie, zoals spectrometers.


Wat is een fototransistor?

Een fototransistor is een lichtgevoelige transistor die werkt als een versterker voor lichtsignalen. Het combineert de eigenschappen van een fotodiode en een transistor: het detecteert licht en versterkt het resulterende elektrische signaal.



Hoe werkt een fototransistor?

  1. Opbouw: Een fototransistor is in feite een gewone transistor, maar met een lichtgevoelige basis.
  2. Werkingsprincipe: Wanneer licht op de fototransistor valt, genereert het een basisstroom die de transistor activeert, waardoor een veel grotere stroom door de collector-emitterverbinding vloeit.
  3. Versterking: Het verschil met een fotodiode is dat een fototransistor het ontvangen lichtsignaal versterkt, wat resulteert in een sterker uitgangssignaal.


Kenmerken van een fototransistor:

  • Hoge versterking: Ze versterken het lichtsignaal aanzienlijk, waardoor ze een veel sterker elektrisch signaal produceren.
  • Langzamere respons: Door hun interne versterking reageren fototransistors trager op snelle veranderingen in lichtintensiteit.
  • Beperkt spectraal bereik: Ze zijn meestal minder gevoelig voor infrarood en ultraviolet licht in vergelijking met fotodiodes.


Toepassingen van fototransistors:

  • Bewegingsdetectoren.
  • Lichtgevoelige schakelingen.
  • Optocouplers in elektronische apparaten.
  • Aanwezigheids- en afstandssensoren.



Verschillen tussen fotodiodes en fototransistors

Hoewel beide componenten lichtgevoelig zijn, verschillen ze aanzienlijk in werking, prestaties en toepassingen:

Kenmerk Fotodiode Fototransistor
Werkingsprincipe Zet licht om in een zwak elektrisch signaal. Zet licht om in een versterkt elektrisch signaal.
Versterking Geen interne versterking. Interne stroomversterking.
Reactietijd Sneller, geschikt voor snelle signalen. Langzamer, minder geschikt voor snelle signalen.
Signaalsterkte Produceert een zwak signaal. Produceert een sterk signaal.
Spectraal bereik Breed, inclusief zichtbaar, UV en infrarood licht. Beperkt, vooral zichtbaar licht.
Complexiteit Simpeler ontwerp. Meer complexe schakelingen.
Toepassingen Precisie-instrumenten, optische communicatie. Bewegingssensoren, optocouplers.

Overeenkomsten tussen fotodiodes en fototransistors

Ondanks hun verschillen hebben fotodiodes en fototransistors enkele belangrijke overeenkomsten:

  • Lichtgevoeligheid: Beide zetten licht om in elektrische signalen.
  • Halfgeleidertechnologie: Ze maken gebruik van dezelfde onderliggende halfgeleiderprincipes.
  • Breed scala aan toepassingen: Ze worden beide gebruikt in uiteenlopende technologieën, van consumentenelektronica tot industriële toepassingen.


Wanneer gebruik je een fotodiode en wanneer een fototransistor?



Gebruik een fotodiode wanneer:

  • Snelheid belangrijk is: Fotodiodes reageren sneller op veranderingen in lichtintensiteit.
  • Precisie vereist is: Voor toepassingen zoals optische communicatie of wetenschappelijke instrumenten.
  • Lichtintensiteit nauwkeurig moet worden gemeten: Fotodiodes bieden een lineaire respons.


Gebruik een fototransistor wanneer:

  • Versterking nodig is: Fototransistors versterken het lichtsignaal en produceren een sterker elektrisch signaal.
  • Minder snelheid vereist is: Voor toepassingen waarbij reactietijd minder belangrijk is, zoals bewegingssensoren.
  • Kostenbesparing een factor is: Fototransistors zijn vaak eenvoudiger te implementeren in basisontwerpen.



Voordelen en nadelen van fotodiodes en fototransistors


Voordelen van fotodiodes:

  • Snelle reactietijd.
  • Breed spectraal bereik.
  • Geschikt voor precisietoepassingen.


Nadelen van fotodiodes:

  • Zwak elektrisch signaal.
  • Vereist extra versterking in schakelingen.


Voordelen van fototransistors:

  • Versterking van lichtsignalen.
  • Eenvoudig te gebruiken in standaard schakelingen.
  • Goedkoop in eenvoudige toepassingen.


Nadelen van fototransistors:

  • Langzamere respons.
  • Minder geschikt voor nauwkeurige metingen.


Conclusie

Fotodiodes en fototransistors spelen beide een cruciale rol in lichtgevoelige toepassingen, maar hun functies en eigenschappen maken ze geschikt voor verschillende situaties. Fotodiodes bieden snelheid en precisie, terwijl fototransistors versterking en eenvoud bieden. Door hun sterke en zwakke punten te begrijpen, kun je de juiste keuze maken voor jouw specifieke toepassing. Of je nu een snel optisch communicatieapparaat bouwt of een eenvoudige bewegingssensor ontwikkelt, er is altijd een geschikte oplossing beschikbaar.

Betaalbaarheid belangrijkste obstakel voor duurzame witgoedkeuzes
door Bron: https://nielseniq.com/global/en/ 28 november 2025
Nederlanders willen wel verduurzamen, maar het moet wel betaalbaar blijven. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van NIQ onder ruim 12.000 consumenten. Hoewel duurzaamheid en energieverbruik steeds vaker een rol spelen bij de aanschaf van witgoed, weegt de prijs bij veruit de meeste kopers nog het zwaarst.
Rotterdam opent Sociaal AI Lab: samen bouwen aan eerlijke en inclusieve technologie
door Bron: //www.rotterdam.nl/ 28 november 2025
Rotterdam heeft een nieuwe broedplaats voor maatschappelijke innovatie: het Sociaal AI Lab Rotterdam. Op 25 november 2025 werd het lab feestelijk geopend in de Hillevliet, midden in Rotterdam-Zuid.
Jongvolwassenen zoeken financiële houvast bij AI
door Bron: https://trustoo.nl/ 25 november 2025
Steeds meer jongvolwassenen raadplegen AI voor hun financiële vragen. Dat blijkt uit onderzoek van Trustoo onder ruim 1.000 Nederlanders. Waar het merendeel van de bevolking een AI-chatbot niet snel zou inschakelen voor financieel advies, staat de jongste generatie er wél voor open.
Verhuizen en je energiecontract: dit gaat er vaak mis
door Bron: https://www.unitedconsumers.com/ 25 november 2025
Verhuizen brengt veel regelwerk met zich mee. Tussen het inpakken, schilderen en plannen door vergeten veel mensen hoe het zit met hun energiecontract. UnitedConsumers ziet dat hier vaak misverstanden over ontstaan, wat leidt tot onzekerheid en soms onnodige kosten.
De techniek achter een sectionale poort
door assaabloyentrance.com 19 november 2025
Garagedeuren zijn er in allerlei soorten en maten. De mogelijkheden zijn hierbij eindeloos. De sectionale poort is een veelvoorkomend type garagedeur. Deze deur is heel vooruitstrevend op technologisch gebied. Maar, wat is precies de techniek achter een sectionale poort? Dat is iets wat in dit artikel verder zal worden
Dieselprijs bereikt hoogste punt van 2025: stijging naar €1,981 per liter
door Bron: https://www.unitedconsumers.com/ 12 november 2025
De prijs aan de pomp blijft Nederlanders bezighouden — en deze week is daar opnieuw reden voor. De Gemiddelde Landelijke Adviesprijs (GLA) voor diesel is gestegen naar €1,981 per liter, het hoogste niveau van dit jaar. Dat blijkt uit cijfers van UnitedConsumers
Rotterdam-Zuid krijgt ruimte: spooremplacement IJsselmonde verhuist
door Bron: https://www.rotterdam.nl/ 12 november 2025
Rotterdam zet een grote stap in de vernieuwing van Zuid. Met een gezamenlijke investering van het Rijk, de gemeente en het Havenbedrijf verdwijnt het spooremplacement in IJsselmonde en komt er ruimte vrij voor duizenden woningen, een nieuw station en meer groen.
door technischnieuws.nl 11 november 2025
Bitcoin is al jaren onderwerp van gesprek in de wereld van technologie en financiën. Waar de één het ziet als de toekomst van digitaal geld, ziet de ander vooral volatiliteit en risico. Maar wat bepaalt nu eigenlijk de waarde van Bitcoin? In dit artikel duiken we in de achterliggende technologie, de marktdynamiek en de
Meldpunt en bedrijvengids moeten vertrouwen in installatiebranche versterken
door Bron: Elektricien.com 10 november 2025
De installatiebranche heeft in toenemende mate te maken met reputatieschade door malafide elektriciens. Het recent opgerichte Meldpunt Malafide Elektriciens en een digitale bedrijvengids moeten meer transparantie creëren en het vertrouwen van de consument in de sector versterken.
Evoke lanceert autonome AI finance oplossing
door Bron: https://getevoke.nl/ 10 november 2025
De financiële wereld staat aan de vooravond van een grote verandering. Waar veel organisaties nog worstelen met verouderde systemen en eindeloze spreadsheets, presenteert Evoke vandaag iets radicaal nieuws: een autonome AI finance oplossing.
Meer posts

Ontvang gratis het laatste nieuws

Altijd up-to-date blijven van het laatste nieuws? Schrijf je dan in voor onze gratis nieuwsbrief met het laatste nieuws!